Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Informatie

Het eerste theater Concordia

Het eerste theater Concordia werd op 15 november in 1897 geopend.[1] Na de officiële opening werd er aan genodigden en aandeelhouders toegang verleent voor een bezichtiging, die gevolgd werd door een openingsvoorstelling met het Bussums harmoniegezelschap Crescendo (onder leiding van D. J. N. Gunters), de mannenzangvereniging Caecilia (onder leiding van G. J. Meureau), de violiste Nella Gunning, het Vrouwenkoor van Toonkunst (onder leiding van Roeske) en de Bussumsche Toneelvereeniging. Deze voorstelling stond wel open voor het brede publiek – mits men toegang betaalde.[2]

Initieel moest het gebouw dienen als belangrijk oord voor het verenigingsleven met onder andere toneelvoorstellingen, muziekavonden en de vertoning van bioscoopfilms.[3] Daarnaast zijn er ook meerdere (internationale) hondententoonstellingen gehouden door de kynologenclub Gooi- en Eemland.[4]

Een hoogtepunt in bezoekersaantallen bevond zich in de jaren 1922-1925, met name in de zomermaanden wanneer de tuin dichtbezet was.[5]

In 1928 trad het oude bestuur (bestaande uit comissarissen Guy de Coral, Esser, Van Thiel en directeur D. Seljee) af en werd vervangen door J.P. de Haan, J.J. Dokkum en M.A. Padberg-Van Dieren Bijvoet.[6] Er werd direct gewerkt aan modernisering van het pand, maar de grootse plannen bleken tevergeefs toen het gebouw op 27 april 1930 afbrandde.[7]

Het tweede theater Concordia

Een aantal jaar nadat het initiële Concordiacomplex afgebrand was, begon men aan de bouw van een tweede Concordia, waarvan de opening in 1934 volgde in bijzijn van toenmalige burgemeester De Bordes.[8]

Naast toneelvoorstellingen, muziekavonden en bioscoopfilms, is er in 1935 ook een Shirley Templewedestrijd gehouden. Bij dansavonden werd er vaak opgetreden door het Jack Millerorkest.[9]

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden vooral Duitse films, opera’s en operettes in het gebouw vertoond.[10]

Concordia als televisiestudio

In de jaren zestig van de twintigste eeuw kreeg het complex een nieuwe functie: televisie. Vanaf 1961 werd Concordia gedurende twee dagen in de week gebruikt voor televisieproducties.[11] Hiervoor werden de ramen geblindeerd om zo min mogelijk daglicht binnen te laten.[12]

De eerste talkshow van Nederland – “Voor de Vuist weg” met Willem Duys – begon in 1963 in de grote zaal van Concordia en ook “B.O.O.S.” met Bart de Graaff vond in Concordia zijn studio: in de oude orkestbak.[13] Daarnaast werden de eerste TMF-awards in 1996 in het café van Concordia uitgereikt.[14]

Heden

In 2007 is het complex bezit geworden van de kinderopvang Koningskinderen, maar nog steeds wordt het theater een aantal keer per jaar gebruikt voor amateurvoorstellingen van de Gooische Muziekschool.[15]

Het gebouw

Het eerste Concordiagebouw was ontworpen door architect C. J. Kruisweg en gebouwd door aannemer Van Norren.[16] Het complex besloeg toen nog een oppervlakte van 4000 m^2.[17]

Vanaf 1934 had Concordia een grote zaal met balkon en orkestbak en een kleine zaal met enkel een balkon.[18] In de grote zaal waren 577 zitplaatsen en in de kleine 236.[19] In 1974 had het theater nog een aantal standaarddecors: drie kamers, een bos, een straat en een ‘lucht’.[20]

In 1976 werd de speelvloer van de grote zaal vergroot tot 13,70 meter breed en 19 meter diep.[21] De orkestbak verdween en het aantal zitplaatsen werd teruggebracht tot 219.[22] De kleine zaal werd verbouwd tot filmzaal met 119 balkonstoelen.[23] In de dertig jaar die daarop volgden, is overigens het balkon van de grote zaal dichtgemaakt.[24]

In 2007 werden de glas-in-lood ramen weer zichtbaar gemaakt, nadat deze in de jaren zestig voor de televisie geblindeerd waren, en werd een deel van de originele stoelen teruggehaald.[25]

Referenties

  1. Auteur onbekend, "Gebouw “Concordia” te Bussum", de Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 02-10-1897, Delpher.
  2. Auteur onbekend, "Concordia", Gooi- en Eemlander.
  3. Alles over het Bussumse theater Concordia, Historische Kring Bussum, Annet Betsalel, 21-09-2019, video, YouTubekanaal Historische Kring Bussum.
  4. Auteur onbekend, "Honden. Internationale hondententoonstelling in “Concordia” te Bussum", De Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 18-06-1926, Delpher; Auteur onbekend, "Tentoonstelling Kynologenclub", de Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 09-07-1927, Delpher; Auteur onbekend, "Kynologenclub “Gooi- en Eemland”", de Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 02-05-1929, Delpher.
  5. Auteur onbekend, "Gebouw Concordia afgebrand", de Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 28-04-1930, Delpher.
  6. Auteur onbekend, "Gebouw Concordia afgebrand", de Gooi- en Eemlander; Auteur onbekend, "Concordia in andere handen", de Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 06-04-1928, Delpher.
  7. Auteur onbekend, "Gebouw Concordia afgebrand", de Gooi- en Eemlander.
  8. Auteur onbekend, "De feestelijke opening van Concordia te Bussum: een terugblik door burgemeester De Bordes, De Hagespelers wijden den schouwburg in", de Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 13-12-1934, Delpher.
  9. Bussumse theater Concordia, Historische Kring Bussum, video.
  10. Ibid.
  11. Auteur onbekend, "15 Studio Concordia", Historische Kring Bussum, geraadpleegd 05-04-2022, Website Historische Kring Bussum.
  12. Bussumse theater Concordia, Historische Kring Bussum, video.
  13. ibid.
  14. ibid.
  15. Ibid.; Auteur onbekend, "Gooische Muziekschool viert feest in Spant!", NH Gooi, 02-06-2018,Website NH Gooi; Auteur onbekend, "Evenementen & Activiteiten", De Gooische Muziekschool, geraadpleegd 06-04-2022, De Gooische muziekschool.
  16. Auteur onbekend, "Gebouw Concordia afgebrand", de Gooi- en Eemlander.
  17. ibid.
  18. Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw, red. Bob Logger, Eric Alexander, Menso Carpentier Alting, Nico van der Krogt, Nathalie Wevers (Amsterdam: Theater Instituut Nederland en Stichting OISTAT-Nederland in samenwerking met P.S. Items, 2007).
  19. Theaters in Nederland, Bob Logger.
  20. ibid.
  21. ibid.
  22. ibid.
  23. ibid.
  24. Bussumse theater Concordia, Historische Kring Bussum, video.
  25. ibid.


Bronnen

  • Auteur onbekend. "15 Studio Concordia". Historische Kring Bussum. Geraadpleegd 05-04-2022. websitelink.
  • Auteur onbekend. "Concordia in andere handen". De Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 06-04-1928. Delpher.
  • Auteur onbekend. "De feestelijke opening van Concordia te Bussum: een terugblik door burgemeester De Bordes, De Hagespelers wijden den schouwburg in". De Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 13-12-1934. Delpher.
  • Auteur onbekend. "Evenementen & Activiteiten". De Gooische Muziekschool. Geraadpleegd 06-04-2022. websitelink.
  • Auteur onbekend. "Gebouw Concordia afgebrand", De Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 28-04-1930. Delpher.
  • Auteur onbekend. "Gebouw “Concordia” te Bussum". De Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 02-10-1897. Delpher.
  • Auteur onbekend. "Gooische Muziekschool viert feest in Spant!". NH Gooi, 02-06-2022. Websitelink.
  • Auteur onbekend. "Honden. Internationale hondententoonstelling in “Concordia” te Bussum". De Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 18-06-1926. Delpher.
  • Auteur onbekend. "Kynologenclub “Gooi- en Eemland”". De Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 02-05-1929. Delpher.
  • Auteur onbekend. "Tentoonstelling Kynologenclub". De Gooi- en Eemlander: nieuws- en advertentieblad, 09-07-1927. Delpher.
  • Alles over het Bussumse theater Concordia. Historische Kring Bussum, Annet Betsalel, 21-09-2019. Video, Youtube. Websitelink.
  • Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw, red. Bob Logger, Eric Alexander, Menso Carpentier Alting, Nico van der Krogt, Nathalie Wevers. Amsterdam: Theater Instituut Nederland en Stichting OISTAT-Nederland in samenwerking met P.S. Items, 2007.